Iqonga leTikTok lijongene nokubala e-United States, njengoko inokususwa ngokusemthethweni kwiivenkile zeapp ukuqala nge-19 kaJanuwari 2025.. Esi sigqibo siyinxalenye yomthetho ofuna iByteDance, inkampani yabazali baseTshayina yeTikTok, khulula ngokupheleleyo ye-app kwindawo yase-US. Umlinganiselo uvelise ingxoxo ebanzi malunga ubumfihlo, ukhuseleko lwesizwe kunye neempembelelo zoqoqosho.
Abenzi bomthetho baseMelika bacinezele iingxilimbela zetekhnoloji ezinje ngeApple kunye noGoogle ukuba balungiselele ukususa iTikTok kumaqonga abo okukhuphela ukuba ukungahlanganisi okumiselweyo akuhlangatyezwanga. Ngokutsho kweenkongolo ezifana noJohn Moolenaar kunye noRaja Krishnamoorthi, lo mgaqo ufuna ukukhusela abasebenzisi baseMelika kwimpembelelo yesityholo Iqela lamaKomanisi laseTshayina, inkxalabo ebiyeyona nto iphambili kwiingxabano phakathi kweWashington neBeijing kwiminyaka yamuva nje.
Idabi eliqhubekayo lomthetho nezopolitiko
ITikTok khange ihlale phantsi. Inkampani icele ukuba kuhlehliswe ukunyanzelwa komthetho yaye uceba ukwenza isibheno kwiNkundla Ephakamileyo yaseUnited States. Ngokutsho kwemithombo esondeleyo, inkampani ithi ukuvinjelwa kuya kuphula amalungelo asisiseko, njenge inkululeko yokuthetha. I-ByteDance ikwagxininise ukuba ukunyanzela oku kwahlula akuyi kuchaphazela inkampani kuphela, kodwa nezigidi zabasebenzisi abaxhomekeke kwi-app. ulonwabo, ishishini kunye nonxibelelwano.
Ngapha koko, iTikTok ilumkisile ukuba esi sithintelo siya kuba ne- impembelelo ebalulekileyo kuqoqosho lwedijithali yelizwe. Bangaphezu kwezigidi ezili-170 abantu baseMelika abasebenzisa iqonga, kwaye amashishini amancinci amaninzi afumene iTikTok indlela ebalulekileyo yokuthengisa iimveliso kunye neenkonzo. Iingcali ziqikelela ukuba abaqulunqi bomxholo kunye neenkampani banokuphulukana nayo 1.300 iidola ezigidi kuphela kwinyanga yokuqala emva kokususa app.
Urhulumente wase-US uyasiqinisa isikhundla sakhe
Ngokwenxalenye yalo, iSebe lezoBulungisa liye lakhusela ukunyaniseka kokuvalwa. Kwingxelo yakutshanje, abasemagunyeni baye baqaphela ukuba ukulibaziseka ixesha elide kwi ukusetyenziswa kwalo mlinganiselo kuya kuba yingozi kurhulumente kwaye Ukhuseleko lwesizwe. Ngokwamalungu owiso-mthetho, ukuphunyezwa kwangoko komthetho kubalulekile ekucutheni iingozi ezinxulumeneyo ngokuphathwa kwedatha yomsebenzisi nguByteDance.
Ngaphaya koko, iingcali ze-cybersecurity zigxininise ukuba umngcipheko awupheleli nje kuwo ubumfihlo babasebenzisi ngabanye, kodwa iquka ukufikelela okungafanelekanga okunokwenzeka kwidatha enovakalelo ngamagosa angaphandle. Ubudlelwane phakathi kweTikTok kunye norhulumente waseTshayina buyaqhubeka nokuba ngumxholo ukuphonononga, nangona inkampani iye yaphika ngokuphindaphindiweyo nayiphi na intsebenziswano engafanelekanga.
Impembelelo enokubakho kwishishini letekhnoloji
Ukususwa okunokwenzeka kweTikTok akuchaphazeli kuphela abasebenzisi kunye ne-ByteDance, kodwa kuya kuba nempembelelo enkulu kumzi mveliso wetekhnoloji xa uphela. Iiplatifti eziphikisanayo ezifana neMeta (umnini we-Facebook kunye ne-Instagram) kunye ne-Google banokuzuza kulo msantsa kwimarike. I-TikTok izimise njengenye yamaqonga aphambili intengiso yedijithali kunye nokufunyanwa komxholo, enyanzelise ezinye iinkampani ukuba ziphucule iminikelo yazo kubadali bomxholo kunye nabathengisi.
Kwelinye icala, iinkampani ezinje ngeShopify, ezisebenza ngokubambisana neTikTok ukonyusa urhwebo lwe-e-commerce, nazo zinokwenzakaliswa. IVenkile yeTikTok ibe sisixhobo esiphambili sokudibanisa amashishini amancinci nabaphulaphuli behlabathi. Ngaphandle kweli qonga, abarhwebi kuya kufuneka bajonge ezinye iindlela gcina umvuzo wakho kunye nobukho be-intanethi.
Kuya kwenzeka ntoni kwezi veki zizayo?
Njengoko ixesha elibekiweyo lisondela, amaqela abandakanyekayo alindele izigqibo eziphambili ezivela kwiNkundla ePhakamileyo yase-US kunye nolawulo lukaJoe Biden. Ngeli xesha, abaqulunqi bomxholo, oosomashishini kunye nezigidi zabasebenzisi bahlala bengaqinisekanga ngekamva leTikTok elizweni.
Abanye abahlalutyi bacebisa ukuba isisombululo esiphakathi sinokufunyanwa esivumela iTikTok ukuba iqhubeke nokusebenza phantsi Iimeko ezithile. Nangona kunjalo, nasiphi na isisombululo kuya kufuneka sijongane neenkxalabo ze Ukhuseleko lwesizwe eziye zaphembelela le mpikiswano.
Ukususwa kweTikTok kuya kuthetha okungakumbi kunokulahleka kweqonga lokuzonwabisa. Eli tyala liqaqambisa ukungavisisani phakathi ubumfihlo, itekhnoloji kunye nezopolitiko kwihlabathi elinonxibelelwano olukhulayo. Ngeli xesha, izigidi zabasebenzisi baseMelika banokunyanzelwa ukuba khangela iinketho ezintsha ukugcwalisa isithuba ebeza kusishiya iTikTok.